به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، ایران سرزمینی کوهستانی است و با توجه به قرار گرفتن در فلات ایران تقریبا نیمی از مساحت این کشور را سرزمین‌های کوهستانی تشکیل می‌دهد مساحت این سرزمین‌ها به تنهایی برابر مساحت کشورهای آلمان،اتریش، بریتانیا است.
بنابراین قطارهای ایران بخش زیادی از مسیر‌های خود را در دل کوه‌ها و مناطق مرتفع طی می‌کنند. از این رو ی‌توان گفت که ۴۵۴ تونل و ۲۵۷۰۰ پل دو عنصر جدایی ناپذیر از راهآهن ایران هستند.
درباره معرفی سه خط طلا، ماجرا از آنجایی شروع می‌شود که مهندسان برای اتصال راهآهن از تهران به بندر گز باید از رشته کوه البرز عبور می‌کردند. اما زمین‌ریخت شناسی رشته کوه البرز مرکزی به گونه‌ای است که تنها راه ممکن برای عبور همان راه باستانی فیروزکوه به شیرگاه بود.
این مسیر دو مانع بزرگ بر سر ساخت و توسعه خط آهن داشت. اول اینکه در قسمت میانی بین گدوک و عباس آباد شیب منطقه به حدی است که قطار نمیتوانست به شکل معمول از آن گذر کند و فقط کسانی که از این مسیر عبور کرده‌اند با شیب تند این منطقه آشنایی دارند.
از این رو طراحی مسیر باید به نحوی انجام می گرفت که این مشکل را برطرف کند. لذا در حد فاصل خروجی تونل گدوک و ایستگاه ورسک در مسافتی با فاصله هوایی کمتر از ۸ کیلومتر، مسیر راهآهن باید نزدیک به ۶۰۰ متر از ارتفاع خود بکاهد.
راهکاری که در نهایت به کار بسته شد، ساده اما هوشمندانه بود. در این فاصله ۸ کیلوتری، مسیر در ۷ طبقه ارتفاع کم می‌کند. ۳ طبقه نخست در مجاورت روستا شوراب قرار دارد و پل و آبشار زیبای شوراب از آثار دیدنی این قسمت از مسیر است.
۳ طبقه دوم بین شوراب تا ورسک طبقات خطوط به موازات همدیگر قرار دارند. این قسمت از مسیر که به سادگی از جاده ماشین رو قابل ملاحظه بوده به سه خط طلا معروف است. البته یادآور می‌شود تا قبل از ساخت این اثر برجسته مهندسی برخی شرکت‌های آمریکایی، انگلیسی، فرانسوی و آلمانی در ساخت راهآهن از میان کوه‌های البرز ناکام مانده بودند.
در راهسازی مثالی وجود دارد که می‌گوید هرگاه در حال حفر تونل هستید خود را برای ساخت پل آماده کنید و این جمله مقدمه‌ای برای معرفی پل ورسک است.
برای مشاهده سلسله گزارش‌های ۱۰۰ سال تاریخ مهندسی راهآهن بر روی لینک‌های زیر کلیک کنید:
پل ریلی کارون؛ طولانی‌ترین پل خاورمیانه در ۱۳۰۸
راهآهن سراسری ایران؛ مجموعه شاهکارهای معماری و مهندسی در جهان
ایستگاه راهآهن اصفهان؛ برداشتی مدرن از معماری سنتی نصف جهان
*کاوه همتی فرد*
*خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی*